İlhami Danış’tan TÜBA Projesine Katkı
24 Aralık 2019

Tarih Bölümü öğretim elemanlarından Dr. Öğr. Üyesi İlhami Danış, Türkiye Bilimler Akademisi’nin “Türk İslam Bilim Kültür Mirası Projesi” kapsamında Sipâhizâde Mehmed'in Evzahu’l-Mesâlik ilâ Ma’rifeti’l-Büldân ve’l-Memâlik adlı eserini yayına hazırladı.

Türkiye Bilimler Akademisi tarafından 2014’te başlatılan “Türk İslam Bilim Kültür Mirası Projesi”, insanlığın bilgi birikimine katkıda bulunmuş Türk-İslam bilim ve kültür mirasına ait klâsik eserlerin tıpkıbasımı, transliterasyonu, günümüz Türkçesine çevrilmesi ve yayımlanmasını içeriyor.

Osmanlı Coğrafyacılığının tarihsel sürecinde bir dönüşümü ifade eden 16. yüzyıl, Devletin geniş sınırlara ulaşmasıyla coğrafyaya duyulan ilgi ve merakın arttığı ve özgün coğrafi eserlerin kaleme alındığı bir yüzyıl olmuştur. Sipâhizâde Mehmed'in Evzahu’l-Mesâlik ilâ Ma’rifeti’l-Büldân ve’l-Memâlik adlı eseri başta ünlü İslam coğrafyacısı Ebü’l-Fidâ’nın Takvîmü’l-büldân adlı eseri olmak üzere 16. yüzyıla kadar telif edilmiş 36 farklı kaynaktan yararlanılarak kaleme alınan ve Osmanlı Coğrafyacılığı için özgün bazı özellikler de taşıyan bir eserdir. Eserde temel coğrafi bilgiler ile yeryüzündeki önemli denizler, göller, nehirler ve dağlar hakkında bilgi verildikten sonra eserin asıl muhtevasını oluşturan kısımda bine aşkın şehir, belde ve diğer yerleşim yeri, Osmanlı Coğrafyacılığında ilk defa uygulanan bir metot olan alfabetik bir sıra ile anlatılıyor. Bu özelliği nedeniyle başta Kâtib Çelebi olmak üzere birçok Osmanlı coğrafyacısı tarafından da kaynak olarak kullanılan eserin transkripsiyonu Dr. Öğr. Üyesi İlhami Danış tarafından yapılarak, muhtevası, kaynakları ve tesirleri ele alınmış ve Osmanlı Coğrafyacılığındaki önemi ortaya koyulmuştur.