Türk edebiyatında dolab-nâme hakkında yapılan ilk çalışma: Benim Adım Dertli Dolap

Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Türkan Alvan, Türk edebiyatına özgü dolab-nâme türü hakkındaki ilk çalışmayı literatüre kazandırdı.

Çağlar boyu dünyada yerleşim ve tarım alanlarına göre daha alçakta kalan kaynaktan su çıkarmaya yarayan su dolapları, inler gibi ses çıkararak yavaş yavaş döndüğü için klasik Türk şairlerinin vazgeçemediği bir mazmun olmuştur. Bu şiirlerde âşık kendini su dolabı ile özdeşleştirir. Âşığın sevgiliden ayrı kalışı ile ettiği âhları ve feryatları, su dolabının uzaklardan duyulan iniltisine benzer. Dinî-Tasavvufî Türk edebiyatı nazım türlerinden biri olarak bilinen dolab-nâme ise, su dolabının dilinden “Allah aşkının terennümünü ifade eden sorulu cevaplı manzume” demektir. Dolab-nâmelerde su dolabı ilahî aşk derdiyle inleyerek döner, şairin sorusu karşısında başından geçen sergüzeştini anlatır. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Türkan Alvan, Benim Adım Dertli Dolap: Türk Edebiyatında Dolab-Nâme kitabıyla Türk edebiyatında ihmal edilen bu türle ilgili ilk kapsamlı çalışmayı ilgililere sundu. Büyüyenay Yayınları tarafından çıkan kitap, su dolaplarından bahseden örnek şiirlerin yanında yeni dolab-nâme şiirleri de içeriyor.